با توجه به اینکه در مورد ولایت فقیه سوالاتی مطرح میشود سعی دارم تا حد ممکن به سوالات مطرح شده پاسخ ارسال کنم
نظر حضرت امام خمینی در مورد ولایت فقیه چیست ؟ و حدود اختیارات ولی فقیه تا کجاست ؟
امام خمینی، به آیت اله خامنهای (ریاست جمهوری وقت) نوشتند: «اگر اختیارات حکومت در چارچوب احکام فرعیه اولیه است، باید غرض حکومت الهیه و ولایت مطلقه مفوضه به نبی اسلام(ص) یک پدیده بیمعنا و محتوا باشد. اشاره میکنم به پیامدهای آن که هیچ کس نمیتواند ملتزم به آنها باشد. مثلاً خیابان کشیها که مستلزم تصرّف در منزلی است یا حریم آن است در چارچوب احکام فرعیّه نیست. نظام وظیفه و اعزام الزامی به جبههها و جلوگیری از ورود و خروج ارز و جلوگیری از ورود یا خروج هر نوع کالا و منع احتکار در غیر دو - سه مورد و گمرکات و مالیات و جلوگیری از گران فروشی، قیمت گذاری و جلوگیری از پخش موّاد مخدّر و منع اعتیاد به هر نحو، غیر از مشروبات الکلی، حمل اسلحه به هر نوع که باشد و صدها امثال آن که از اختیارات دولت است بنا به تفسیر شما خارج است و صدها امثال اینها. باید عرض کنم حکومت که شعبهای از ولایت مطلقه رسول(ص) است یکی از احکام اولیّه اسلام است و مقدم بر تمام احکام فرعیه حتی نماز و روزه و حجّ است. حاکم میتواند مسجد یا منزلی را که در مسیر خیابان است خراب کند و پول منزل را به صاحبش رد کند. حاکم میتواند مساجد را در موقع لزوم تعطیل کند و مسجدی که ضرار باشد در صورتی که رفع - بدون تخریب - نشود خراب کند. حکومت میتواند قراردادهای شرعی را که خود با مردم بسته است در موقعی که آن قرارداد مخالف مصالح کشور و اسلام باشد یک جانبه لغو کند، و میتواند هر امری را چه عبادی و یا غیر عبادی که جریان آن مخالف مصالح اسلام است، از آن، مادامی که چنین است، جلوگیری کند/
حکومت میتواند از حجّ که از فرایض مهم الهی است در موقعی که مخالف صلاح کشور اسلامی دانست موقتاً جلوگیری کند».{1}
به این ترتیب، حکومت اسلامی که از دیدگاه فقهی امام خمینی، شعبهای از ولایت مطلقه رسول الله(ص) است در نظام اسلامی ایران به منصب «رهبری» خلاصه نمیشود. این حکومت - آن چنان که اقتضای زمامداری است - همانند سایر حکومتها باید از اختیارات و اقتدار وسیع برخوردار باشد تا بتواند مرزها را حراست، نظم را برقرار، کشور را آباد و نیازمندیهای عمومی را تأمین نماید/
طبیعی است که حکومت اسلامی این اختیارات را دارا باشد/
درباره تعطیل کردن موقت برخی از فرایض دینی، باید توجه داشت که پارهای از عبادات همچون نماز جماعت، نماز جمعه و حج، جنبه اجتماعی - سیاسی به خود میگیرند و چه بسا انجام این فرایض در برخی از موارد به صلاح جامعه نباشد. مثلاً از آن جا که حج از یک طرف، مستلزم خروج فراوان ارز کشور است و از طرف دیگر میتواند تحت الشّعاع روابط غیر دوستانه سیاسی دو کشور قرار گیرد، دولت میتواند با در نظر گرفتن مصالح پولی و مالی براساس قوانین و سیاستهای مشخص و با عنایت به موازین دیپلماتیک، اقدام به تعطیل موقت فریضه حج نماید/
بنابراین، ولی فقیه میتواند احکامی که بعد اجتماعی دارند و انجام آن بعد اجتماعی بر ضرر مصالح مسلمانان است - که تشخیص آن بر عهده ولی فقیه است - از اجرای آن جلوگیری کند/
برای آگاهی بیشتر، ر.ک: فقه سیاسی، ج 2 (نظام سیاسی و رهبری در اسلام)/